Εγκυμοσύνη: Τι πρέπει να ξερει η μαμά;

ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

Σε αυτή την τόσο ευαίσθητη περίοδο της ενδομήτριας ανάπτυξης και εξέλιξης του ανθρώπου ως εμβρύου, είναι πολύ σημαντική η συστηματική παρακολούθηση της εγκύου γυναίκας και του κυήματος έως και τον τοκετό.

Αυτή την ποιοτική φροντίδα για την εγκυμοσύνη και τον τοκετό την ονομάζουμε περιγεννητική φροντίδα ή περίθαλψη.

Η περιγεννητική φροντίδα βελτιώνεται όλο και περισσότερο από τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα, με αποτέλεσμα να έχουν μειωθεί σημαντικά η περιγεννητική νοσηρότητα και θνησιμότητα καθώς και τα προβλήματα του νεογνού.

Με την πρόοδο γενικότερα της ιατρικής επιστήμης και ειδικότερα των μεθόδων της μαιευτικής, έχουν μειωθεί τα περιγεννητικά συμβάματα (δηλαδή συμβάντα) κυρίως αυτά που οφείλονται σε κακώσεις στον τοκετό είτε σε υποξία του νεογνού.

Αιτίες περιγεννητικών συμβαμάτων είναι : 

Ποιοί είναι όμως οι τρόποι με τους οποίους ασκείται η περιγεννητική φροντίδα – περίθαλψη; 

Προϋπόθεση και κύριος τρόπος για να ασκηθεί η περιγεννητική φροντίδα, είναι η τακτική μαιευτική παρακολούθηση.

Μόνο έτσι μπορούμε να εξακριβώσουμε τα σημεία και συμπτώματα, τα οποία δηλώνουν ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα στην εγκυμοσύνη.

Ταυτόχρονα η εκπαίδευση των μητέρων είναι εξίσου σημαντική, ώστε να είναι σε θέση να απευθυνθούν έγκαιρα στον μαιευτήρα γυναικολόγο τους.

Όσον αφορά την εκπαίδευση της μέλλουσας μητέρας, αποτελεί ίσως το σημαντικότερο κομμάτι της περιγεννητικής φροντίδος.

Η αποτελεσματικότητα αυτής της εκπαίδευσης είναι μεγαλύτερη όταν αυτή αρχίσει πριν την εγκυμοσύνη ή στις αρχές της.

Ιδιαίτερα μητέρες με κοινωνικά ή άλλα προβλήματα χρειάζεται να προσεγγίζονται πολύ νωρίς και εί δυνατόν όπως είπαμε πριν την εγκυμοσύνη.

Εδώ έρχεται ο ρόλος των υπευθύνων παραγόντων της πολιτείας, ώστε να προσεγγίσουν τις εγκύους με αυξημένους παράγοντες κινδύνου (π.χ. για πρόωρο τοκετό) και να τύχουν ειδικής φροντίδας από την αρχή, ακόμη και όταν η εγκυμοσύνη φαίνεται να είναι φυσιολογική.

Γυναικολογική παρακολούθηση 

Αυτός που είναι αρμόδιος για την παρακολούθηση της κύησης και ο πιο κατάλληλος να δώσει τις σωστές συμβουλές στην έγκυο γυναίκα είναι ο μαιευτήρας της, είτε στο ιατρείο του είτε στο νοσοκομείο.

Έτσι η γυναίκα όταν εμφανίσει καθυστέρηση της περιόδου πρέπει να απευθυνθεί στο μαιευτήρα / γυναικολόγο.

Η έγκαιρη εξέταση (ακόμα και όταν η εγκυμοσύνη έχει διαπιστωθεί με ένα θετικό τεστ) χρειάζεται αφ’ ενός για να αποκλειστεί η εξωμήτριος κύηση και αφ’ ετέρου για τον ακριβέστερο καθορισμό της αναμενόμενης ημερομηνίας τοκετού (όταν γίνει υπερηχογράφημα κατά τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης, η απόκλιση στην εκτίμηση της ηλικίας κύησης δεν είναι περισσότερο από μερικές ημέρες).

Εφ’ όσον διαπιστωθεί εγκυμοσύνη, η παρακολούθηση γίνεται αρχικά μηνιαίως και στην συνέχεια συχνότερα, οπωσδήποτε  σύμφωνα με το σχεδιάγραμμα που θα ορίσει ο μαιευτήρ-γυναικολόγος.

Η διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 40 εβδομάδες από την τελευταία έμμηνο ρύση και ένα τελειόμηνο νεογνό θα γεννηθεί ανάμεσα στην 37η και 42η εβδομάδα.

Κατά την αρχική επίσκεψη της επιτόκου γυναίκας στο γιατρό, εκτός από το ιστορικό και την κλινική εξέταση θα της ζητηθεί (αρχικώς) ένας εργαστηριακός έλεγχος. Ορισμένες από τις εξετάσεις αυτές (αιματολογικές, ούρων και άλλες) θα επαναληφθούν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης, θα γίνει ο πρώτος υπερηχογραφικός έλεγχος για να φανεί το ζων έμβρυο, η ηλικία κύησης και η θέση του εμβρύου.

Σημαντικός είναι ο ρόλος του υπερηχογραφήματος σε συγκεκριμένες ηλικίες κύησης.

Επίσης κατά την πρώτη επίσκεψη θα ενημερωθεί η έγκυος για συμπτώματα τα οποία, εάν παρατηρηθούν, θα πρέπει να αναφέρει στο μαιευτήρα της :

Αυτά τα συμπτώματα και άλλα  για τα οποία, ανάλογα με την περίπτωση, θα ενημερωθεί η έγκυος από τον μαιευτήρα της, σχετίζονται με κάποιες καταστάσεις της εγκύου που μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη του εμβρύου ή σε πρόωρο τοκετό, αν δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα.